Ένας από τους βασικότερους λόγους που σήμερα όλο και περισσότεροι γονείς επιλέγουν να συμμετέχουν σε βιωματικές ομάδες εκπαίδευσης είναι οι δυσκολίες και οι καθημερινές προκλήσεις που προκύπτουν στην αντιμετώπιση των δύσκολων συμπεριφορών των παιδιών τόσο από τους ίδιους τους γονείς όσο και από το σχολείο.
Οι γονείς αναζητούν πρακτικές λύσεις που θα τους βοηθήσουν να βελτιώσουν τη σχέση τους με τα παιδιά τους, και να μειώσουν το έντονο άγχος και πίεση που βιώνουν. Συχνά λέγεται ότι “εύκολα γίνεσαι γονιός αλλά είναι δύσκολο να είσαι”.
Το πρώτο βήμα για να μπορέσουν οι γονείς να κατανοήσουν τα παιδιά τους είναι να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να αναγνωρίσουν τις δυσκολίες τους και να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους. Η ομάδα διευκολύνει τους γονείς προς αυτή την κατεύθυνση με τρόπο άμεσο και ισχυρό.
Μία βιωματική ομάδα έχει ως στόχο την ενεργό συμμετοχή του ατόμου-γονέα σε κάθε δραστηριότητα και προσδοκεί ότι μέσα από την αλληλεπίδραση των γονιών και τον ανοιχτό διάλογο θα αναπτυχθούν νέες ικανότητες από τους συμμετέχοντες και να βρεθούν νέες λύσεις.
Μαθαίνω δρώντας
Μελέτες έχουν δείξει ότι ο συνδυασμός διδασκαλίας και πρακτικής εμπειρίας είναι ο καλύτερος τρόπος για την ανάπτυξη δεξιοτήτων, τις οποίες οι συμμετέχοντες-γονείς μπορούν να εφαρμόσουν άμεσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον.
Σε αντίθεση με την παθητική διαδικασία μιας διάλεξης ή διδασκαλίας, οι εμπειρίες που βιώνουμε μας διδάσκουν πολύ περισσότερα από οποιοδήποτε θεωρητικό βιβλίο ή διάλεξη. Μέσα από την βιωματική διαδικασία ενεργοποιούνται οι νοητικές μας λειτουργίες και διεγείρονται όλες μας οι αισθήσεις, γεγονός που μας βοηθάει να ενσωματώσουμε τη νέα γνώση σε όσα ήδη έχουμε γνωρίζουμε. Έτσι, μαθαίνουμε ευκολότερα και θυμόμαστε καλύτερα τις πληροφορίες αργότερα.
Σύμφωνα με την πυραμίδα της εμπειρίας, οι άμεσες εμπειρίες είναι εμπειρίες μέσω των οποίων το άτομο εκφράζει τον εαυτό του. Αυτές είναι εμπειρίες συνυφασμένες με την καθημερινότητά μας. Μέσα από την συμμετοχή του εαυτού και την έκφραση των συναισθημάτων, λαμβάνουν χώρα διαδικασίες που οδηγούν σε πραγματική αλλαγή του συναισθηματικού μας κόσμου.
Βιωματικές εκπαιδευτικές ομάδες γονέων, οφέλη και πλεονεκτήματα
– καλλιεργείται η συναισθηματική έκφραση, η φαντασία, η δημιουργική σκέψη και χρησιμοποιούνται όλες οι αισθήσεις (διαδραστική μάθηση)
– καλύτερη κατανόηση και έκφραση των δυσκολιών και προκλήσεων των γονιών σήμερα μέσα από την ανταλλαγή ιδεών/εμπειριών ανάμεσα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας
– αλληλεπίδραση με άλλους γονείς και δημιουργία ενός δικτύου υποστήριξης
– μείωση του αισθήματος απομόνωσης, οι γονείς συνειδητοποιούν ότι δεν είναι μόνοι στην προσπάθειά τους να τα καταφέρουν
– αύξηση του αισθήματος ελέγχου και δράσης πάνω στα προβλήματα
– ενίσχυση της ψυχικής τους ανθεκτικότητας των γονιών μέσα από την εκμάθηση στρατηγικών και τεχνικών, παιχνίδια ρόλων και ασκήσεων με τους άλλους γονείς
– ενίσχυση κοινοτικού πνεύματος/ όλοι δίνουν και όλοι λαμβάνουν στην ομάδα
Πώς λειτουργεί;
– Κατά την διάρκεια της βιωματικής εκπαίδευσης, ο γονιός συμμετέχει ενεργά: θέτει ερωτήματα, διερευνά, πειραματίζεται, δείχνει περιέργεια, λύνει προβλήματα, είναι δημιουργικός και κατασκευάζει νοήματα. Αποτελεί λοιπόν μία μη-παθητική διαδικασία όπου οι γονείς πρέπει να είναι ανοιχτοί στο να δοκιμάσουν διαφορετικά πράγματα που μπορεί να τους φαίνονται στην αρχή μη οικεία ή δύσκολα.
– Οι βιωματικές εκπαιδευτικές ομάδες γονέων δεν είναι «θεραπεία». Ο κάθε γονιός μοιράζεται στην ομάδα ό, τι θέλει και θεωρεί ο ίδιος σημαντικό και σχετικό με την διαδικασία. Βασικός κανόνας της ομάδας είναι η εχεμύθεια και μη αποκάλυψη σε τρίτους προσωπικές πληροφορίες που μοιράζονται τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Γι’ αυτό ο κάθε γονιός είναι υπεύθυνος των όσων αποκαλύπτει ή επιθυμεί να μοιραστεί ο ίδιος στην ομάδα για τον εαυτό του.
– Ο κάθε γονιός μαθαίνει με τον δικό του τρόπο και παίρνει ό,τι θεωρεί χρήσιμο από την διαδικασία.
– Μέσω της βιωματικής εκπαίδευσης αναπτύσσονται και ενισχύονται οι σχέσεις του γονιού με τον εαυτό του, με τους άλλους και με τον κόσμο γενικότερα. Με άλλα λόγια, οι γονείς μαθαίνουν, καθώς συμμετέχουν και αλληλεπιδρούν με την υπόλοιπη ομάδα, χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα εργαλεία (πχ. γλώσσα, σώμα, συναίσθημα, υλικό της δραστηριότητας κλπ) και την συμμετοχή σε δραστηριότητες.
Όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη από μια ζεστή και υποστηρικτική σχέση με τους γονείς. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και κάθε οικογένεια μοναδική. Στόχος μιας ομάδας γονέων δεν είναι να παρέχει τυποποιημένες συνταγές αλλά να βοηθήσει και να ενθαρρύνει τον κάθε γονιό να κάνει αυτό που πιστεύει ότι είναι καλύτερο για το δικό του παιδί και τον εαυτό του.
Στο γραφείο μας προσφέρεται το πρόγραμμα βιωματικών ομάδων εκπαίδευσης γονέων, “Γονείς σε Διάλογο”.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις θεματικές της ομάδας και για να δηλώσετε ενδιαφέρον συμμετοχής μπορείτε να στέλνετε e-mail στο apapachiou@gmail.com ή να καλείτε στο 2251034513.
Ασπασία Παπαχίου, Ψυχολόγος – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
M.Sc. Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου
Υπ. Διδάκτωρ Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης
www.apapachiou.gr/
